Συμβουλές και Οδηγίες δίαιτας κολοστομίας
Η κολοστομία είναι ένα χειρουργικό άνοιγμα στην κοιλιακή χώρα όπου το παχύ έντερο (κόλον) φέρεται στην επιφάνεια του δέρματος. Το άνοιγμα του παχέος εντέρου μέσα στο δέρμα ονομάζεται στομία. Η στομία γίνεται για να μπορεί το περιεχόμενο του παχέος εντέρου και τα αέρια να φεύγουν από το σώμα μας. Η κολοστομία δεν πρέπει να επηρεάζει την ικανότητά μας να τρώμε και να αφομοιώνουμε τα τρόφιμα. Ακολουθώντας συγκεκριμένες οδηγίες διατροφής, μπορούμε να μειώσουμε συμπτώματα όπως αέρια, οσμή και κόπρανα που είναι πολύ χαλαρά ή πολύ σφιχτά.
Συγκεκριμένα :
- Ακολουθούμε μια δίαιτα χαμηλή σε φυτικές ίνες. Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες είναι πιο δύσκολα στην πέψη.
- Καθώς η κατάσταση της υγείας μας βελτιώνεται, προσθέτουμε σιγά σιγά τροφές με περισσότερες φυτικές ίνες (δημητριακά ολικής αλέσεως, καστανό ρύζι, βρώμη) και πάλι στη διατροφή μας.
- Προσθέτουμε 1 νέο φαγητό κάθε λίγες μέρες. Ξεκινάμε με τροφές που μπορούσαμε να καταναλώνουμε, χωρίς προβλήματα πριν την χειρουργική επέμβαση.
- Κρατάμε μια λίστα με τρόφιμα που προκαλούν αέρια, οσμή ή διάρροια. Εάν ένα τρόφιμο προκαλεί συμπτώματα, σταματάμε να το τρώμε για 2 έως 3 εβδομάδες. Στη συνέχεια, δοκιμάζουμε ξανά το ίδιο τρόφιμο σε μικρές ποσότητες για να δούμε πώς το σώμα μας αντιδρά.
Μείωση αερίων και πρόληψη οσμών
- Αποφεύγουμε να πίνουμε τα υγρά μας με καλαμάκι, αποφεύγουμε να πίνουμε ανθρακούχα ποτά, να μασάμε τσίχλες και να καπνίζουμε. Με αυτές τις συνήθειες μπορούμε να καταπιούμε αέρα και κατά συνέπεια να παραχθούν αέρια.
- Περιορίζουμε τις φλούδες των φρούτων και των λαχανικών.
- Περιορίζουμε τα φασόλια, τον αρακά, το σκόρδο, τα πράσα, τα κρεμμύδια, το λάχανο, το μπρόκολο, τα σπαράγγια, τα ψάρια, τα αυγά και το αλκοόλ.
Πρόληψη της διάρροιας και των σκληρών-πυκνών κοπράνων
- Αποφεύγουμε τα πικάντικα, τηγανητά και λιπαρά φαγητά και τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε ζάχαρη.
- Περιορίζουμε την καφεΐνη και το αλκοόλ.
- Δοκιμάζουμε επιλογές χωρίς λακτόζη, εάν δεν αισθανόμαστε καλά μετά την κατανάλωση γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων.
- Προσθέτουμε μπανάνες, σάλτσα μήλου, λευκό ρύζι, ζυμαρικά, πατάτες, απαλό φυστικοβούτυρο και τυρί στη διατροφή σας για να πυκνώσουν- να γίνουν πιο σκληρά τα κόπρανα μας.
Άλλες σημαντικές συμβουλές
- Πίνουμε τουλάχιστον 8 έως 10 φλιτζάνια υγρών κάθε μέρα.
- Τρώμε αργά και μασάμε καλά την τροφή μας.
- Τρώμε μικρότερα, πιο συχνά γεύματα αντί για μεγάλα γεύματα.
- Τρώμε γεύματα και σνακ με παρόμοιο πρόγραμμα κάθε μέρα.
- Καλό είναι να καταναλώνουμε το μεγαλύτερο γεύμα μας στη μέση της ημέρας. Αυτό μας βοηθά να αποφύγουμε μεγάλη ποσότητα αερίων ή και κοπράνων, μέσω της κολοστομίας τη νύχτα.
| Τύπος Τροφίμου | Τρόφιμα που προτείνονται | Τρόφιμα που δεν προτείνονται |
| Δημητριακά | Επιλέγουμε δημητριακά με λιγότερα από 2 γραμμάρια φυτικών ινών ανά μερίδα. Κρέμα σιταριού ή ρυζιού Τορτίγιες: λευκό αλεύρι ή καλαμπόκι Λευκό ρύζι, καλά ψημένο (ξεπλύνετε ή μουλιάστε πριν το μαγείρεμα) Κρύα και ζεστά δημητριακά από άσπρο ή ραφιναρισμένο αλεύρι όπως π.χ φουσκωμένο ρύζι ή κορν φλέικς | 100% ψωμί ολικής αλέσεως και ψωμί φτιαγμένο με δημητριακά ολικής αλέσεως αλεύρι Σπόρους ή ξηρούς καρπούς Καστανό ρύζι, κινόα και κριθάρι Τορτίγιες ολικής αλέσεως Ζυμαρικά ολικής αλέσεως Δημητριακά ολικής αλέσεως και πλούσια σε φυτικές ίνες δημητριακά, συμπεριλαμβανομένου πλιγούρι βρόμης, πίτουρο βρόμης, νιφάδες βρόμης Ποπ κορν |
| Πρωτεΐνη | Άπαχο, πολύ τρυφερό, καλομαγειρεμένο κοτόπουλο, ψάρι, βοδινό, χοιρινό ή αρνί lamb (Εάν υπάρχει στενότητα ή κολοστομία, ψήνουμε αργά τα κρέατα μέχρι να μαλακώσουν και μετά τα ψιλοκόβουμε.) Αυγά καλά μαγειρεμένα ή βρασμένα Λεία βούτυρα ξηρών καρπών (φυστικοβουτυρο ή αμυγδαλοβούτυρο και μαργαρίνη από ηλιανθό) Τόφου | Μπριζόλα μοσχαρίσια, χοιρινή μπριζόλα ή άλλα κρέατα που είναι λιπαρά και έχουν χόνδρους Τηγανητό κρέας, κοτόπουλο ή ψάρι Θαλασσινά με σκληρό ή μαλακό κέλυφος π.χ γαρίδες Σαλάμι, μπέικον, λουκάνικο και χοτ ντογκ Αποξηραμένα φασόλια, αρακάς και φακές Χούμους Σούσι Ξηροί καρποί, σπόροι |
| Γάλα και προϊόντα του | Εάν έχετε δυσανεξία στη λακτόζη, γαλακτοκομικά προϊόντα από αγελάδα ή κατσίκα μπορεί να επιδεινώσει τη διάρροια Τα τρόφιμα που έχουν (*) περιέχουν λακτόζη Γάλα* Γάλα χωρίς λακτόζη Βουτυρόγαλα* Εμπλουτισμένα μη γαλακτοκομικά γάλατα (αμύγδαλο, κάσιους, καρύδα και ρύζι) Κεφίρ* Γιαούρτι * ή γιαούρτι χωρίς λακτόζη Ήπιο τυρί (Σκληρά και παλαιωμένα τυριά όπως τσένταρ, ελβετικό τυρί και παρμεζάνα, τείνουν να είναι χαμηλότερα σε λακτόζη). Τυρί Κότατζ* ή χωρίς λακτόζη τυρί κότατζ Παγωτό χαμηλό σε λιπαρά* ή χωρίς λακτόζη παγωτό | Πλήρες γάλα Γάλα μπιζελιού και γάλα σόγιας (μπορούν να προκαλέσουν διάρροια, αέρια, φούσκωμα και κοιλιακό άλγος) Κρέμα Ξινή κρέμα Γιαούρτι με φρούτα, ξηρούς καρπούς, γκρανόλα ή σοκολάτα |
| Λαχανικά | Κονσέρβα και καλομαγειρεμένα λαχανικά χωρίς σπόρους ή φλούδα Καρότα ή φασολάκια μαγειρεμένα Λευκές, κόκκινες ή κίτρινες πατάτες χωρίς φλούδα Στραγγισμένος χυμός λαχανικών | Άλφα άλφα μηδική ή φύτρα φασολιών Ωμά ή λίγο βρασμένα ή ψημένα λαχανικά: παντζάρια, μπρόκολο, λαχανάκια Βρυξελλών, λάχανο, κουνουπίδι, χόρτα, καλαμπόκι, αγγούρι, αρακάς, τύπος λαχανίδας, φασόλια τύπου λίμα, μανιτάρια, μπάμιες, ελιές, πίκλες, κρεμμύδια, παστινάκι (άλλος τύπος καρότου, πιπεριές, φλούδες πατάτας, ξινολάχανο, σπανάκι και ντομάτες |
| Φρούτα | Μαλακά και καλοψημένα φρούτα χωρίς φλούδα και σπόρους Κονσερβοποιημένα φρούτα σε χυμό, όπως π.χ ροδάκινα ή αχλάδια Σάλτσα μήλου Χυμός φρούτων χωρίς πολτό, αραιωμένος κατά το ήμισυ με νερό (Είναι καλύτερα ανεκτά ποτά φρούτων(φρουτοποτά) με βιταμίνη C, από ότι οι 100% φυσικοί χυμοί φρούτων) | Ωμά φρούτα Αποξηραμένα φρούτα Αβοκάντο Μούρα Καρύδα Κονσερβοποιημένα φρούτα σε σιρόπι Κονσερβοποιημένα φρούτα με μανταρίνι ή πορτοκάλι Παπάγια και ανανάς Χυμός φρούτων με πολτό Χυμός δαμάσκηνου Φλούδα φρούτων |
| Λίπη | Υγιεινά λίπη, όπως ελαιόλαδο, λάδι κανόλα ή άλλα έλαια από φυτά | Στερεά λίπη |
| Άλλα | Ζωμός και σούπες από επιτρεπόμενα τρόφιμα Επιδόρπια (μικρές μερίδες) χωρίς δημητριακά ολικής αλέσεως, σπόρους, ξηρούς καρπούς, σταφίδες ή καρύδα Ζελέ (διαφανές) | Φλούδες χοιρινού κρέατος |
Βιβλιογραφία :
Northwestern Memorial Hospital Department of Clinical Nutrition,Colostomy Diet Guidelines, Northwestern Memorial HealthCare, March 2023
file:///C:/Users/Home/Downloads/northwestern-medicine-colostomy-diet-guidelines.pdf